دور جدید مباحثات تدارک نظری سازمان سیاسی سراسری طبقهء کارگر ایران

در فردای «اعلان قصدیّت جمعی کُموناریوم» (1) و در آستانهء کوششی مشترک تشکل های سوسیالیستی در همگرائی کمونیستی در خارج از کشور

(مقالهء سیم از دور جدید مباحثات)

در موخرّهء نخستین مقاله از بخش دویم دور جدید مباحثات تدارک نظری سازمان سیاسی سراسری طبقهء کارگر ایران (2) ادعا کردم:

«رفقای کارگر، کمونیست ها، سخن کوتاه؛

از نظر من تمامی تجربیات گذشتهء ما برای همگرائی سوسیالیستی که؛ حتی قبل از ورود به بحث نظری (مبارزهء ایدئولوژیک)؛ زمینگر شده اند تنها دو دلیل ساده داشته اند:

یکم: ما بطور مزمن و تاریخی، در نظر و در عمل با «چپ»، مرزبندی سوسیالیستی نداشتیم و نمایندگان پر کبکبه و پر دبدبهء این بخش از نیروهای اجتماعی را در برهم زدن «سازماندهی» خود؛ با گرایشات رفرمیستی از یک سو و گرایشات آنارشیستی از دیگر سو؛ مشارکت دادیم.

دویم: بر مبنای این اشتباه سیاسی – تشکیلاتی، هرگز قادر نشدیم هسته های کمونیستی را هیچ کجای دنیا؛ مگر در هسته های مخفی مراکز تولید و خدمات در داخل کشور؛ سازمان دهیم! از این رو برای برون رفت از «بن بست» کنونی؛ بویژه در فضای نیمه باز خارج از کشور؛ دو اشتباه را اکیدا نباید تکرار کنیم:

الف: ما را با «چپ»، در درون سازمان سیاسی طبقهء کارگر ایران کاری نیست! ما با «چپ» ها همه جا؛ در انجمن ها شوراها، اتحاد عمل ها و حتی مجالس؛ بر علیه راست متحد و بر علیه اقتدار سرمایه هم پیمانیم اما، در تدارک سازمان سیاسی سراسری طبقهء کارگر ایران، شایسته است تا مرزهای سیاسی و برنامه ای خود را با «چپ» (انحرافات غیر سوسیالیستی چپ و راست) بروشنی ترسیم نمائیم.

ب: برای آغاز همگرائی و در نتیجه ایجاد پیش زمینهء تدارک بحث های نظری (مبارزهء ایدئولوژیک) شایسته است تا به اشکال مختلف سازماندهی سوسیالیستی توجه داشته باشیم و از هر شکل، سازماندهی غیر کمونیستی، بشدّت دوری کنیم. توجه داشته باشیم که ستاد سیاسی سراسر طبقهء کارگر ایران، شکلی جز سازماندهی شورائی را بر نمی تابد. بپذیریم که آجرهای این بنای عظیم که بیش از نیمی از جمعیّت ایران را نمایندگی خواهد کرد، هسته های کمونیستی هستند که در هر محل و آبادی و در هر مرکز تولید و توزیع و خدمات گسترش خواهند یافت. سازمان سیاسی سراسری که از بافتن این شبکه ها در یکدیگر، پوششی سیاسی بوسعت این فلات پهناور ایجاد خواهد کرد. هرگز از یاد نبریم که نخستین گام پس از این گردهمائی (و حتی قبل از این نشست!) ایجاد هسته های فراگیر سوسیالیستی از گرایشان مختلف جنبش کمونیستی ایران، در هر محل، در هر آبادی و در هر مرکز تولید و خدمات خواهد بود.

رفقای کارگر کمونیست ها؛

اگر از همین امروز قادر به سازماندهی کمونیستی در محلی زیست خود؛ فارغ از گرایشات مختلف موجود کارگری نشویم؛ حتی قبل از آغاز مبارزات ایدئولوژیک، شکست مجدد ما، از همین امروز قطعی خواهد بود »!

بدنبال آنچه در مقالهء قبلی در بیست و هفتم اردیبهشت ماه نود و یک نوشتم، من نیز مثل همهء علاقمندان به سرنوشت جنبش کمونیستی میهنمان با ظهور تشکلی از کمونیست ها در خارج از کشور روبرو شدم. این اعلان موجودیّت برغم شادی و رضایت شخصی من از یک سو و نقاط ابهام و افتراق من با این اعلان قصدیّت از دیگر سو، خود اثبات درست بودن جمعبندی ما در نخستین سمینار «فراخوان کمونیستی» (مه سال دوهزار و نه) از وضع نابهنجار آرایش سیاسی طبقهء کارگر ایران و رهنمونی که در همان تاریخ به کلّ جنبش کمونیستی میهنمان تقدیم کردیم، می باشد. چه در گزارش کوتاهی که رفیق ما بهزاد کاظمی بدنبال سه روز بحث و گفتگو ارائه داد می خوانیم:

«در مجموع، بحثها به این نتیجه رسید که شرکتکنندگان در این سمینار به کمونیستهای منفرد و مستقل پیشنهاد میکنند که به مبارزه برای ایجاد هستههای مستقل خودسازماندهی سوسیالیستی در محل کار و زندگی (به ویژه در واحدهای تولیدی و صنعتی) روی آورده و این امر مهم را در اولویت فعالیتهای خود قرار دهند. چرا که اتخاذ چنین راهکاری پیشزمینهای خواهد شد تا کمونیستهای منفرد و مستقل از خردهکاری انفرادی به سوی سامانیابی اصولی سوسیالیستی گام گذاشته و به تدریج مشترکاً به امر همگرایی پایهای این طیف پراکنده روی بیاورند. اهمیت این پیشنهاد ناشی از این امر مهم است که هنوز هستههای مستقل کمونیسم انقلابی، به عنوان پیش شرط سامانیافتهی راهبُرد «سوسیالیسم از پایین» در واحدهای تولیدی و صنعتی (دستکم در افغانستان، کردستان عراق و ایران سراغ نداریم؛ با توجه به این که در مورد مشخص ایران، بخش قابل توجهی از نیروی کار شامل کارگران افغانیتبار است) سامان نیافته و مستقر نشده است. بیشک، بدون سامانیابی هستههای سوسیالیستی، همگرایی دموکراتیک و داوطلبانه، و استقرار «سوسیالیسم از پایین» در واحدهای تولیدی و صنعتی، صحبت از مبارزه برای سوسیالیسم انقلابی و کارگری، در حد شعارهای توخالی باقی خواهد ماند.
بدین سان، راهکار پیشنهادی کوتاه مدت امضا کنندگان سند، مبارزه برای ایجاد هستههای مستقل و خودسامانده در محل کار و زندگی ارزیابی شد. البته چگونگی تنظیم روابط و ضوابط این هستههای خودسازمانده را از پیش نمیتوان تعیین کرد. بدیهی است که سوسیالیستهایی که اقدام به ایجاد چنین شکلی از سامانیابی میکنند براساس ظرفیت و توان نظری و عملی خود، و امکانات محلی یا بینالمللی که در اختیار دارند، به طور مستقل، نخست روابط سیاسی و مباحثهها و مداخلههای خود را با یکدیگر تهیه و تنظیم، و سپس با سایر هستههای سوسیالیستی مشابه هماهنگ خواهند کرد. از جمله مهمترین کارهایی که برای این هستههای خودسازمانده پیشنهاد شد؛ آغاز مطالعاتِ جمعیِ نظاممند برای آشنایی با تاریخچه و مفاهیم انقلابی جنبش جهانی کارگری – سوسیالیستی، و مداخلهی متشکل در امور سیاسی، اجتماعی و نظری در عرصهی محلی و منطقهای است. افزون براین، چگونگی ایجاد ارتباط با سوسیالیستهای منفرد (و یا محافل مشابه) فعال در سایر کشورها، برای مباحثه و مداخلهی مشترک، به عنوان مهمترین راهکار موازی این طیف در عرصهی جنبش جهانی کمونیستی ارزیابی شد.
در این راستا، در دورهی بعدی کار، امر ترجمهی «سند فراخوان کمونیستی» به دیگر زبانهای عمده، و آغاز مباحثه، و در صورت لزوم مداخلهی مشترک با فعالان منفرد جنبش کمونیستی در عرصهی جهانی، از اهمیت خاص خودساماندهی سوسیالیسم انقلابی برآورد گردید.
بدین ترتیب، تصمیم گرفته شد که مباحثه برای همگرایی با دو گرایش از طیف منفردین کمونیست در عرصهی جهانی از اهمیت ویژه برخوردار است: الف- بحث پیرامون همگرایی با هستههای سوسیالیستی خودسازمانده (و همچنین کمونیستهای منفرد) که با اهداف و اصول کلی مندرج در «سند فراخوان کمونیستی» خود را (البته با حفظ برخی انتقادها) همسو و همنظر میدانند. ب- تبادل نظر با کمونیستهای غیرتشکیلاتی و محافل منفردی که به طور جدی تمایل به همگرایی و آغاز بحث را نشان میدهند، اما، در ضمن انتقادهایی اساسی و پرسشهایی ریشهای نیز به مفاهیم، اهداف و اصول منتشر شده در سند فراخوان کمونیستی دارند. این سمینار در روز یکشنبه 3 مه با سرود انترناسیونال به کار خود پایان داد.
بدین سان، از تمام کمونیستهای منفرد دعوت میشود که مشترکاً در این فرایند همگرایی شرکت کنند. برای تنظیم سامانیابی این کار بزودی به انتشار «بولتن مباحثهها و مداخلههای کمونیستهای منفرد» مبادرت خواهد شد ». (3)

من به سهم خود به عزیزان کموناریوم خسته نباشید می گویم و با مطالعهء دقیقتر «اعلان قصدیّت جمعی کموناریوم» ملاحظات و پیشنهادات خود را جهت ادامهء بهین فعالیّت های کمونیستی؛ با استفاده از تجربیّات دیگر کمونیست ها؛ در مقاله ای جداگانه حضور رفقای کموناریوم و دیگر فعالین جنبش کمونیستی میهنمان، تقدیم خواهم نمود. اما آنچه باعث می شود تا این چند خط را با دو فوریّت به روی کاغذ آورم، تاکید مجدد و تا حدّ توانم روشن، بر چند اصل اساسی کمونیستی، در راستای کمک به کوششی ست که در جهت همگرائی کمونیستی، از طرف تشکل های «موجود» در خارج از کشور صورت خواهد گرفت.

از این رو برای پیشبرد بهتر این همگرائی و بویژه تداوم آن و پیشگیری از زمینگیر شدن آن، مجددا بر چند نکته تاکید می کنم:

یکم: رفقائی که سقف انتظارات خود از این دور جدید کوشش ها را تنها ایجاد ظرفی برای «اتحاد عمل تشکل های موجود» می دانند، از نظر من لازم است به این نکته توجه نمایند که ایجاد چنین جبهه ای اگر چه به نوبهء خود به همگرائی کمونیستی یاری می رساند و سازمان های سیاسی همگرا را حول برنامهء حداقلی مشترکی گرد هم می آورد و به عمل مشترک رهنمون می سازد اما تنها سقف کوچکی خواهد شد که در بهترین حالت، جمع جبری فعالین این تشکل ها را در «عمل» گرد ِهم خواهد آورد. امروز بر کسی پوشیده نیست که متاسفانه و یا خوشبختانه، جنبش سیاسی طبقهء کارگر ایران؛ چه در داخل و چه در خارج از کشور؛ بسیار گسترده تر از جمع جبری کلّ سازمان های سیاسی ِموجود ِطبقهء کارگر ایران است.

دویم: با توجه به استدلال بالا و در صورت درست بودن آن، از نظر ما (فعالیّن فراخوان کمونیستی) راه بی بازگشت و ممکن همگرائی کمونیست های ایرانی؛ چه در داخل و چه در خارج از کشور؛ همانا سازماندهی میسّر سوسیالیسم از پائین و در حوزه های محلی خواهد بود. از نظر ما فعالیّت های کمونیستی در سه منبع و سه جزء آن مثلثی را تشکیل می دهند که مرکز ثقل آن (نقطهء تلاقی میانه ها!) بی تردید آموزش سوسیالیستی ست. این آموزش امری نسبی و متغیّر است که نخست در ارتباط با ترکیب تشکیل دهندگان هر تشکل محلّی و آنگاه با بازشناسی ِنیازهای تئویک فعالیین هر حوزه و در هر زمان مشخص تعریف و تعیین می شود. چنین آموزشی اگر بخواهیم مفید باشد و به هدف اصلی خود؛ نزدیک کردن مثلث سه مبنع و سه جزء کمونیستی، به یک سه وجهی «متساوی الاضلاع»؛ خدمت نماید، شکّی نیست که نمی تواند «کیلوئی» تعیین شود و سراسری (آن هم انترنتی و از بالا) به اجرا آید!

سیم: از نظر من همچنانکه زنده یاد رفیق بهزاد در پایان گزارش کوتاه خود (بهزاد در این دوران درگیر بیماری سرطان بود و این گزارش خیلی مختصر را از سه روز بحث و گفتگوی نخستین سمینار بجا گذاشت) می نویسد:

الف- بحث پیرامون همگرایی با هستههای سوسیالیستی خودسازمانده (و همچنین کمونیستهای منفرد) که با اهداف و اصول کلی مندرج در «سند فراخوان کمونیستی» خود را (البته با حفظ برخی انتقادها) همسو و همنظر میدانند.

ب- تبادل نظر با کمونیستهای غیرتشکیلاتی و محافل منفردی که به طور جدی تمایل به همگرایی و آغاز بحث را نشان میدهند، اما، در ضمن انتقادهایی اساسی و پرسشهایی ریشهای نیز به مفاهیم، اهداف و اصول منتشر شده در سند فراخوان کمونیستی دارند

از این رو من کماکان معتقدم که تشکل هائی که در این دور از کوشش ها، بر محورهای چهارگانهء زیر به توافق دست یابند شایسته است تا برای تداوم همگرائی و گسترش عمومی حرکت عمومی (و حتی رشد کّمی سازمان های خود) بحث پیرامون همگرایی با هستههای سوسیالیستی خودسازمانده (و همچنین کمونیستهای منفرد) که با اهداف و اصول زیر توافق دارند را در هر محل؛ تاکید می کنم در هر محل؛ در دستور کار خود قرار دهند تا همچون تجربیّات ناکام گذشته کوشش هایشان محدود به تجمعی از جمع جبری فعالین سازمان های همگرا نشود. این چهار محور، بمثابه شروط لازم و کافی برای «آغاز» همگرائی و تدارک نظری و فیزیکی سازمان سیاسی سراسری طبقهء کارگر ایران را برای اِنمین بار در زیر می آورم:

الف) اعتقاد به اصلاح ناپذیری نظام جمهوری اسلامی آن و کوشش در سازماندهی مردمی جهت خلع ید سیاسی از تمامیّت این نظام.

ب) باور به سوسیالیسم به مثابه تننها آلترناتیو موجود و ممکن نظام سرمایه دای جهانی.

ج) اعتقاد به نیروی کارگران سراسر ایران بمثابه ستون اصلی این تغییر، مرزبندی روشن و قاطع با سیاست های دولت های امپریالیستی در مورد ایران و منطقه و مخالفت با هرگونه دخالت خارجی در روند خلع ید از نظام جمهوری اسلامی ایران.

د) دیدن گستردگی و تنوع و رشد کمّی و کیفی توده های فاقد سرمایه در سراسر این فلات پهناور، پذیرش وجود و حضور اقشار گوناگون میلیونی در طبقهء کارگر ایران و در نتیجه پذیرش این گرایشات و روش های مبارزاتی گوناگون اقشار مختلف این طبقه، در سازمان سیاسی سراسری طبقهء کارگر ایران از الزامات همگرائی ست. بتبع آن ایجاد ارادهء مشترک برای سازماندهی شبکه ای از هسته های « اتونوم » سوسیالیستی هر محل و هر مرکز تولیدی و خدماتی، با رعایت اصول ایمنی و رعایت شکلگیری مخفی این هسته ها در داخل کشور و ضرورت سازماندهی این هسته ها بصورت نیمه مخفی در خارج از کشور، جهت دخالت در مبارزات علنی توده ای ، چه در داخل و چه در خارج از کشور شرط کافی تشکیل این سازمان سیاسی سراسری خواهد بود.

رفقای کارگر، کمونیست ها؛

در پایان به سهم خود، برای این دور جدید کوشش ها جهت همگرائی کمونیستی، به شما سپاس می گویم و در صورت دستیابی به این حداقل های چهاگانهء «ابجد»، خود را در کنار شما می دانم و من ِنوعی زودتر و یا دیرتر در کنار شما در تشکیل حوزهای محلی فعال خواهیم شد اما وظیفهء خود می دانم که از همین لحظه به روشنی و با صراحتی رفیقانه به شما اعلام نمایم که در صورتی که هر یک از این «ابجد» جهان ِچهار عنصری، نادیده گرفته شوند، من به سهم خود و در حدّ توان خویش، بر عهدی که با رفیق بهزاد و دیگر رفقای «فراخوان کمونیستی» در مبارزه با سکتاریسم از یک سو و «چپگرائی» ِ(توجه به خواسته های طبقات میانی و عدم فهم اهمیّت سازمان سیاسی سراسری طبقهء کارگر ایران) غیر کمونیستی از دیگر سو بسته ام؛ چه امروز که در خارج از کشور هستم و چه فردا پس از بازگشت به ایران؛ بر این عهد پافشاری خواهم کرد و با شما در یک سنگر قرار «نه» خواهم گرفت.

هادی میتروی، چهارشنبه بیست و چهارم خردادماه 1391

hadi.mitravi@yahoo.com

پس از تحریر: نظر به اهمیّت کوشش های شما در اوضاع اسفناک اقتصادی و سیاسی امروز ایران، استدعا می کنم اگر بخاطر مختصر نویسی و زبان قاصر من نکته ای در این مختصر برای رفقا روشن نیست به اطلاع من برسانید تا سر ِفرصت زمینه های تاریخی-تئوریک این ادعاها را حضورتان تقدیم نمایم، با سپاس.

1-

http://www.rahekaregar.com/maghalat/2012/06/05/comonariom.htm

2-

http://www.rahekaregar.com/maghalat/2012/05/17/Hadi.mitravi,%2029.02.2012.htm

3-

از گزارش نهم ماه مه رفیق بهزاد از سمینار سه روز نخست ماه مه سال دو هزار و نه (دوران قبل از خیزش خردادماه 88!)، علاقمندان به مطالعهء بیشتر در مورد «فراخوان کمونیستی» می توانند به وبلاگ مراجعه نمایند:

http://farakhancomonisti.blogspot.fr/